Cryotherapie

Cryotherapie, cryochirurgie en cryopreservatie zijn drie medische processen waarbij vloeibare stikstof wordt gebruikt.

Toepassingsgebied

Belangrijk is om een onderscheid te maken tussen cryotherapie, cryochirurgie en cryopreservatie.

Cryotherapie (buiten de dermatologie) wordt gebruikt om lichamelijke klachten te bestrijden door afkoeling (zonder bevriezing). Bij de behandeling van bepaalde reumatische aandoeningen wordt door verdamping van vloeibare stikstof in een afgesloten ruimte een zeer koude atmosfeer gecreëerd voor lokale koude-lucht-toepassingen of koude-lucht-toepassingen voor het hele lichaam.

In de dermatologische cryochirurgie wordt vloeibare stikstof ingezet voor de doelgerichte vernietiging van zieke weefsels. Door bevriezing ontstaat schade aan de weefsels, die leidt tot ontsteking, gevolgd door blaarvorming en uiteindelijk afsterven (necrose). De wonde moet vervolgens spontaan weer genezen.

Cryopreservatie is een techniek om levend weefsel te bewaren door afkoeling ervan. Wanneer weefsels worden ondergedompeld in vloeibare stikstof, zorgt de extreem lage temperatuur voor een aanzienlijke daling van de snelheid van chemische en biologische processen, in zoverre dat zelfs de biochemische reacties die leiden tot celdood worden stopgezet.

Gedurende het bevriezingsproces moet de vorming van ijskristallen vermeden worden, omdat deze het bevroren weefsel kunnen beschadigen. Om weefselbeschadiging tijdens afkoelen of weer ontdooien te vermijden, kan men het monster zeer langzaam afkoelen of opwarmen (bv. 1°C per minuut in een koelkast). Een andere techniek is de vitrificatie of het ‘verglazen’ van de waterige bestanddelen van het weefsel door het monster zeer snel af te koelen (bv. door onderdompeling).

Benodigdheden

IJsfabriek Strombeek kan de vloeibare stikstof leveren die bij de drie beschreven processen wordt gebruikt.

Bij cryochirurgie wordt ofwel met een wattenstaaf ofwel met een speciaal daarvoor ontworpen spuittoestel (cryoprobe) vloeibare stikstof op de te behandelen weefsels aangebracht. Het water in de cellen bevriest zodra deze afgekoeld zijn tot een temperatuur tussen min 5 en min 10°C. Er bestaan ook closed-probe systemen, waarbij vloeibare stikstof door een metalen probe geleid wordt die op de huid wordt geplaatst.

• Een wattenstaaf veroorzaakt bevriezing door rechtstreeks contact van de weefsels met de vloeibare stikstof.
• Bij gebruik van een cryoprobe worden de cellen koud doordat de vloeibare stikstof warmte onttrekt aan de onderliggende weefsels tijdens het verdampen.

Bij cryopreservatie worden aan de vloeibare stikstof ook cryoprotectors toegevoegd, zoals dimethylsulfoxide (giftig in hoge concentratie) of polyolen zoals glycerol. Deze cryoprotectors worden gebruikt om vriesschade aan de weefsels te voorkomen.

 

Voordelen

• Vloeibare stikstof (met een temperatuur van minus 196°C) heeft een lage kostprijs. Ook wanneer er grote hoeveelheden nodig zijn, zoals bij cryotherapie, blijft dit betaalbaar.
• Cryochirurgie is goedkoper, gemakkelijker en veiliger dan gewone chirurgie. Het geeft eveneens goede cosmetische resultaten, met minimale littekenvorming.
• Omdat stikstof niet giftig, smaakneutraal en chemisch inert is, biedt het optimale voorwaarden voor cryopreservatie van cellen en biologisch weefsel.

Leveringsvormen